Różnice między amerykańskim a polskim budownictwem szkieletowym

Budownictwo szkieletowe od lat zyskuje popularność zarówno w Polsce, jak i w Stanach Zjednoczonych. Mimo wspólnej idei – lekkiego szkieletu drewnianego jako konstrukcji nośnej – technologie stosowane w obu krajach różnią się pod względem materiałów, wymagań izolacyjnych, norm prawnych oraz oczekiwań użytkowników. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla inwestorów, projektantów oraz wykonawców, którzy chcą świadomie wybrać odpowiedni standard budowy domu.

Poniżej szczegółowe omówienie najważniejszych aspektów odróżniających amerykańskie budownictwo szkieletowe od polskiego budownictwa szkieletowego.

1. Materiały konstrukcyjne w technologii szkieletowej

1.1. Przekroje konstrukcyjne

W Stanach Zjednoczonych najczęściej stosuje się przekroje 2×4” (38×89 mm) lub 2×6” (38×140 mm). Wynika to z wieloletniej standaryzacji oraz klimatu, który w wielu rejonach nie wymaga rozbudowanych przekrojów ani grubych warstw izolacyjnych.

W Polsce dominują przekroje 40×140 mm, 45×145 mm oraz większe. Wynika to z:

• wymagań cieplnych wynikających z Warunków Technicznych (WT),

• norm europejskich (Eurokod 5),

• konieczności zapewnienia wysokiej sztywności przy zmiennych warunkach klimatycznych.

1.2. Klasa i obróbka drewna

W USA standardowe drewno konstrukcyjne SPF (spruce–pine–fir) nie zawsze jest suszone komorowo ani czterostronnie strugane.W Polsce natomiast stosowanie drewna suszonego komorowo, struganego, klasy minimum C24, jest powszechnym wymogiem jakościowym.

2. Różnice w izolacji i warstwach ścian

2.1. Grubość izolacji

W Stanach Zjednoczonych grubość izolacji w ścianie zewnętrznej jest zazwyczaj mniejsza i odpowiada lokalnym warunkom klimatycznym. W regionach o łagodnych zimach często stosuje się 10–15 cm izolacji z wełny szklanej lub pianki natryskowej.

W Polsce wymagania wynikające z WT 2021 i kolejnych aktualizacji wymuszają stosowanie:

• 15–25 cm wewnętrznej izolacji w szkielecie,

• warstwy ocieplenia zewnętrznego (najczęściej 10–15 cm).

2.2. Budowa przegrody

Amerykańskie domy często pozbawione są dodatkowego ocieplenia w systemie ETICS, a elewację wykonuje się z sidingu winylowego, drewnianego lub z cegły licowej.

Polskie domy szkieletowe częściej posiadają:

• wielowarstwową przegrodę zewnętrzną,

• warstwę paroszczelną zgodną z europejskimi wymaganiami,

• wysokoenergooszczędne parametry cieplne ściany.

3. Normy prawne i wymagania techniczne

3.1. Stany Zjednoczone

USA korzystają z IRC (International Residential Code) oraz lokalnych przepisów stanowych. Normy są elastyczne, a zakres wymagań bywa zróżnicowany. Budownictwo jest nastawione na szybkość realizacji i przystępność cenową.

3.2. Polska

W Polsce obowiązują:

• Eurokod 5 (PN-EN 1995) w zakresie konstrukcji drewnianych,

• Warunki Techniczne (WT),

• szczegółowe wymagania izolacyjności cieplnej, akustycznej i pożarowej.

Efektem jest bardziej rygorystyczna dokumentacja projektowa oraz wyższe standardy wykonawcze.

4. Systemy instalacyjne

4.1. USA

Instalacje w domach szkieletowych prowadzi się w przestrzeniach ściennych bez dodatkowych warstw dystansowych.Powszechnie stosuje się:

• przewody elektryczne bez peszli,

• łączenia skręcane,

• minimalną ochronę akustyczną pomieszczeń.

4.2. Polska

W polskich domach instalacje prowadzi się z większym naciskiem na bezpieczeństwo i organizację:

• okablowanie w peszlach,

• skrzynki instalacyjne zgodne z normami EU,

• dodatkowe wygłuszenia ścian wewnętrznych.

  
  

5. Podejście użytkowe i filozofia budowy

5.1. Amerykański model inwestycyjny

W USA dom jest często inwestycją na określony etap życia, a przeprowadzki są częstsze. Wpływa to na:

• krótszy zakładany okres użytkowania budynku,

• większą tolerancję na częstsze remonty lub przebudowy,

• nacisk na czas i koszt budowy.

5.2. Polski model użytkowy

W Polsce dom szkieletowy jest budowany z myślą o długotrwałym użytkowaniu – często na całe życie. Wymusza to:

• bardziej trwałe rozwiązania,

• większe zapotrzebowanie na energooszczędność,

• wyższą jakość wykonawczą.

6. Czy amerykański dom szkieletowy można zbudować w Polsce?

Teoretycznie tak – praktycznie wymagałoby to całkowitego przeprojektowania przegrody oraz dostosowania do polskich norm. W efekcie dom przestaje być „amerykański”, a staje się dostosowaną do lokalnych wymagań konstrukcją o parametrach zbliżonych do standardu europejskiego.

7. Podsumowanie

Polskie i amerykańskie budownictwo szkieletowe mają wspólną zasadę konstrukcyjną, ale diametralnie różnią się wykonaniem.Różnice wynikają przede wszystkim z:

• odmiennych warunków klimatycznych,

• odmiennych norm prawnych,

• innych oczekiwań inwestorów,

• innych standardów materiałowych.

W efekcie dom szkieletowy w Polsce charakteryzuje się zazwyczaj wyższą energooszczędnością, większą masą i większą trwałością niż typowy dom budowany w technologii szkieletowej w USA. Potwierdzi to praktycznie każdy, kto miał okazję odwiedzić Stany Zjednoczone i zobaczyć tamtejsze standardy budowlane na własne oczy.

Moja własna droga zawodowa w kierunku technologii szkieletowej – tzw. framingu – również rozpoczęła się od zgłębiania rynku amerykańskiego. Byłem wówczas pod ogromnym wrażeniem tamtejszych możliwości, tempa realizacji oraz rozwiązań technicznych. Podczas targów budowlanych w Las Vegas obserwowałem wiele interesujących systemów i materiałów, jednak większość z nich trudno byłoby wprost przenieść do realiów polskiego rynku. Co więcej, wiele spośród tych rozwiązań nie spełniłoby oczekiwań polskich inwestorów, którzy przywiązują dużą wagę do trwałości, parametrów cieplnych oraz wysokiego standardu wykonania.

Z perspektywy czasu widzę jednak, jak dynamicznie rozwija się rynek budownictwa szkieletowego w Polsce. Powstają rozwiązania innowacyjne, dostosowane do naszego klimatu i europejskich norm, a standard technologiczny stale rośnie. Dziś z pełnym przekonaniem mogę stwierdzić, że polska wersja framingu ma przed sobą bardzo obiecującą przyszłość – i coraz częściej wyznacza kierunek rozwoju całej branży, zamiast jedynie naśladować wzorce zza oceanu.

Serdeczności! Artur Laskowski FrameCrafters